Huisarts Mieke Luten: ‘Expeditie-geneeskunde werkt alleen als het structureel is opgezet.’

Als co-assistent volgde Mieke Luten een cursus bij Outdoor Medicine, de organisatie die de internationale samenwerking tussen (para)medici met interesses in expeditiegeneeskunde, wildernisgeneeskunde of geneeskunde in extreme omgevingen bevordert.

Onder gelijkgestemden kon ze in de expeditie-geneeskunde haar passies samenbrengen. Twee jaar geleden was dit in Panama, waar ze met Floating Doctors naar afgelegen dorpen van de inheemse bevolking afreisde.

‘Floating Doctors bezoekt deze dorpen iedere twaalf weken, gedurende drie tot vier dagen, zodat er een basale continuïteit van zorg is,’ vertelt Mieke. ​‘Die continuïteit van zorg is belangrijk. Zeker als het gaat om het verstrekken van bijvoorbeeld anticonceptiva, dan heeft het natuurlijk geen zin als je een eenmalige expeditie opzet. Dit soort initiatieven moeten in mijn optiek structureel zijn; iets opbouwen in samenwerking met de lokale bevolking, met respect voor de gebruikelijke methodes. Floating Doctors zet hierbij permanente posten op en leidt de lokale bevolking op zodat zij op termijn zelf deze basiszorg kunnen verlenen.’

Vraaggestuurde zorg
In die afgelegen dorpen wordt er in de gemeenschappelijke ruimte een kliniek opgezet. ​‘Mensen leven buiten en komen samen in de rancho: een open behuizing, dus dat is precies wat je je erbij voorstelt: een afdak op palen, zonder ramen of muren. Het team slaapt in hangmatten in die ruimte, en ja zelf op de meest afgelegen klinieken vind je cola en soms een klein aggregaat, maar ´s nachts is het pikdonker en je bent omringd door kilometers jungle. De zorg die wordt geleverd is vraaggestuurd; we komen mensen niet vertellen wat ze nodig hebben. Ook dat vind ik belangrijk.’ 

‘Zodra de kliniek is opgezet vormen mensen een rij en kunnen ze met hun familie, of alleen met hun vragen bij ons terecht. Meestal zijn het klachten of vragen waarmee wij ook naar de huisarts gaan. Soms kom je onbekende dingen tegen. Zo zag ik een man van middelbare leeftijd met een vreemde uitslag op zijn gezicht. Dan is het lastig, het kan natuurlijk van alles zijn: dieet, contact met een insect of een plant… Ik had het geluk dat ik ergens buiten bereik had, en via Siilo met een vriendin die dermatologe is kon overleggen. Dat vond hij overigens goed. Maar je hebt wel beperkte middelen, je moet het doen met wat je hebt. Feitelijk overleg je dus welke aanpak de meeste kans van slagen heeft in deze specifieke situatie.’

Van Panama naar Kenia
Inmiddels is Mieke huisarts en neemt ze waar in Diever en Zwolle. Toch liet haar Panamese ervaring haar niet los. ​‘Ten eerste ben ik heel graag buiten en actief bezig. De periferie trekt mij ook meer dan de stad. Via Lola Bikes & Coffee in Den Haag heb ik het fietsen opgepakt en zo raakte ik betrokken bij “ The Amani Project” . Dat is een project dat initiatieven bundelt om de inclusiviteit in het fietsen te vergroten en om betekenisvolle kansen te creëren voor renners in Afrika. Renners als Nancy Akinyi, Sule Kangangi, Geoffrey Langat, Kenneth Karaya, Jordan Schleck en John Kariuki zijn hier mooie voorbeelden van.

​‘Daar horen natuurlijk ook internationale competities op meerdere continenten bij. De Migration Gravel Race (MGR) in Kenia volgt de route waarlangs groot wildleven jaarlijks migreert, een adembenemend traject dat niet zonder gevaar is. Het is een vier dagen durende stage-race waaraan ook internationale renners zoals Laurens Ten Dam, Thomas Dekker en Ian Boswell, en amateurs deelnemen. Het is in een korte periode echt een prachtig event geworden.’

‘Vorig jaar nam ik deel aan de eerste editie van de MGR,’ zegt Mieke. ​‘Maar ik blijf natuurlijk arts en waar nodig verleende ik evenwel medische assistentie. Je fietst op hoogte, spant je in, er zijn wedstrijdelementen, dus kom je dingen tegen als wonden, uitputting en oververhitting. Dit jaar ga ik officieel mee als expeditiearts om de racers die zich tot het uiterste pushen, samen met het lokale medische team bij te staan. Het evenement heeft internationaal bekendheid gekregen en het wordt grootser. En ja, mogelijk stap ik daarbij ook zelf op de fiets, én aansluitend hoop ik deel nemen aan de vijfdaagse Evolution Race in Tanzania.’

Siilo sponsort én volgt Mieke Luten deze zomer tijdens de Migration Gravel Race in Kenia, en tijdens de Evolution Race in Tanzania. Volg ons via LinkedIn (@Siilo) of Twitter (@siilomessenger) voor nieuwsupdates, blogs en foto’s van deze prachtige events!