Casestudies
Tweehonderd artsen aan je bed
Aangezien eerstelijns artsen zorg moeten bieden aan een groeiende en steeds ouder wordende bevolking, proberen ze van technologie hun werklast te verlichten.
In dit artikel legt de Nederlandse huisarts Bart van Pinxteren uit hoe artsen mobile messaging kunnen gebruiken om vaker informeel specialisten te raadplegen en toegang te krijgen tot honderden collega’s, zodat patiënten sneller behandeld kunnen worden en het aantal verwijzingen naar specialisten kan worden verminderd.
In Groot-Brittannië werken meer dan 60.000 huisartsen, die zorg bieden aan een groeiende, steeds ouder wordende bevolking met complexe behoeften. Door deze druk op de eerstelijnszorg zoeken artsen de hulp van geavanceerde technologie om hun werklast te verlichten.
Een onderzoek onder tweehonderd huisartsen wees uit dat mobile messaging werd gezien als een waardevol en zeer leerzaam platform om te gebruiken bij het behandelen van patiënten. Hoewel artsen elkaar al eeuwenlang over patiënten raadplegen, blijkt de introductie van mobiele technologie als een crowdsourcing tool – die de mogelijkheid biedt om op een centraal platform met honderden artsen te overleggen – zowel van praktische als educatieve waarde.
Er bestaat een groeiende zorg en bewustzijn omtrent de veiligheid van patiëntendossiers die online worden opgeslagen en gedeeld. Iedereen die informatie lekt – of het nu met kwade opzet is of per ongeluk – wordt hier verantwoordelijk voor gehouden. Daarom is het van essentieel belang om een veilige oplossing te vinden die garandeert dat gevoelige data niet in verkeerde handen terechtkomen. Verder is er behoefte aan snelle en efficiënte communicatie om de druk op de gezondheidszorg en de maatschappelijke zorg te verlichten, gezien het groeiende aantal patiënten dat van acute naar gemeenschapszorg wordt verwezen.
Een van de meest effectieve manieren om communicatie en samenwerking tussen huisartsen te verbeteren en maximaal gebruik te maken van de beschikbare middelen, is om de artsen in staat te stellen kennis en expertise op een veel bredere schaal te delen via crowdsourcing: het aanbieden of verkrijgen van informatie met behulp van een grote hoeveelheid mensen. Door ongelimiteerde toegang tot honderden artsen die zich op verschillende gebieden hebben gespecialiseerd en complementaire ervaring hebben opgedaan, kan patiëntenzorg worden verbeterd en het aantal verwijzingen naar specialisten worden verlaagd.
Hoewel crowdsourcing ook via andere wegen kan worden bereikt, zoals e‑mail, heeft dat nadelen; te weten het verstrijken van tijd en de beperkingen van opslagruimte. Je zou standaard sms kunnen gebruiken, maar hiervoor heb je tegoed nodig op je mobiele telefoon, en op de lange duur kan het kostbaar uitpakken.
Een gedeeld probleem
Mobile messaging is de meest effectieve methode gebleken voor asynchrone gesprekken met collega’s of grote groepen artsen.
Uit persoonlijke ervaring weet ik dat het voorkomt dat ik onnodig moet bellen of terug moet gaan naar de praktijk om op zoek te gaan naar een verpleegkundige of arts die wellicht midden in een consult zit.
Ik moet denken aan een van mijn patiënten, die op het spreekuur verscheen met ongebruikelijk blauw zweet. Een dergelijk geval had ik nooit eerder meegemaakt, en tijdens dat eerste consult wist ik niet precies welke behandeling ik moest kiezen.
Ik wilde de patiënte niet zonder antwoorden naar huis sturen, en ik wilde haar niet doorverwijzen naar een specialist zonder zeker te weten of dat noodzakelijk was.
Tijdens het consult haalde ik dus mijn mobiele telefoon uit mijn zak. Veel mensen zouden dit als onbeleefd beschouwen – in de meeste omstandigheden zou het dat ook zijn – maar in dit geval gebruikte ik mijn telefoon om toegang te krijgen tot honderden huisartsen door het hele land.
De patiënte gaf toestemming om een foto te maken van haar aandoening, ik deelde die in de groep, en binnen enkele minuten kreeg ik een reactie: het zweet was ongebruikelijk maar onschuldig, en kon behandeld worden met een eenvoudige medicatiekuur. Dankzij dat korte gesprek kon ik met vertrouwen een diagnose stellen, en de patiënte vertrok gerustgesteld en zonder de noodzaak voor een vervolgafspraak of onnodige specialistische zorg.
Onderbouwing
Het gebruik van mobiele communicatie door huisartsen heeft talloze voordelen, maar voorzichtigheid is geboden wanneer het aankomt op het gebruik van standaard consumentenmessengerdiensten als WhatsApp. Deels door het vervagen van de grens tussen werk en privé, maar ook vanwege mogelijke zwakke plekken, beperkte beveiligingsmaatregelen en voor de hand liggende privacyproblemen.
In plaats van volledig af te zien van het gebruik van een mobiele messenger, hebben we alternatieven onderzocht en Siilo ontdekt: een messengerdienst die speciaal is ontworpen voor professionals in de gezondheidszorg, gratis gedownload kan worden en op dit moment door meer dan 40% van de huisartsen in Nederland wordt gebruikt.
Siilo biedt geavanceerde inlogprocedures, waaronder vingerafdrukherkenning, een ingebouwde functie om foto’s wazig te maken en ze anoniem met collega’s te kunnen delen, en aparte versleutelde opslagruimte. Met de messenger kan ik met een gerust hart patiënteninformatie, foto’s en onderzoeksresultaten delen met huisartsen, apothekers en specialisten, en nog tijdens een consult reacties krijgen. Daarnaast kan ik met deze app snel communiceren met collega’s binnen en buiten onze praktijk, zonder de beperkingen van telefoontjes of e‑mails. Bovendien kan ik erop vertrouwen dat niemand buiten de medische sector de informatie te zien krijgt.
Siilo verlaagt op effectieve wijze de barrières bij de communicatie tussen collega’s in verschillende organisaties, verschillende regio’s en tussen eerstelijns en tweedelijns zorg.
De Siilo-groep die ik gebruik, waaraan tweehonderd huisartsen deelnemen, is slechts een van de vele die op initiatief van artsen zijn aangemaakt. Het is inspirerend dat artsen hun eigen digitale netwerken met collega’s kunnen creëren, waar ze ook werken.
Al sinds het begin van de geneeskunde raadplegen professionals in de zorg elkaar op informele wijze, maar dankzij digitale ontwikkelingen kunnen we de mogelijkheden nu aanzienlijk uitbreiden.
Crowdsourcing binnen een beroepsgroep is een effectieve manier om informatie te verkrijgen en te delen met specialisten en huisartsen. Het kan het aantal verwijzingen verminderen, de wachttijden voor patiënten inkorten en uiteindelijk hun ervaring met de zorg verbeteren.
Bart van Pinxteren
GEPLAATST MET TOESTEMMING VAN: